COLUMN. In beweging blijven, gevarieerd en gezond eten, voldoende slapen en stress beperken: je kent intussen je les. Zelfzorg is belangrijk! Ook mentaal welzijn is onontbeerlijk maar daar is nog werk aan.
We zijn menselijk dus we zijn kwetsbaar en dat vinden we moeilijk. Want ook al proberen we kwetsbaarheid te verdedigen en soms zelf te bejubelen bij anderen, zelf zijn we het toch maar liever niet. Of toch alleszins zo weinig mogelijk.
De Amerikaanse onderzoeker Kristin Neff maakte van zelfcompassie een begrip. Zelfcompassie duidt op vriendelijk, niet veroordelend kijken naar jezelf en je kwetsbaarheid omarmen. Zeker op momenten dat je het moeilijk hebt of faalt. Jezelf troosten en verzorgen wanneer je daar nood aan hebt. Maar hoe doe je dat?
Milan Kundera wijst ons in De ondraaglijke lichtheid van het bestaan op het volgende: "We maken alles zomaar voor het eerst en onvoorbereid mee, net als een acteur die voor de vuist een stuk speelt. Maar wat kan het leven waard zijn, als de eerste repetitie voor het leven al het leven zelf is?" Die gedachte vind ik troostend en lijkt mij een goede basis voor zelfcompassie.
Je maakt alles pas voor de eerste keer mee. Bijgevolg kan je niet verwachten dat je op alles voorbereid bent en meteen juist aanpakt. Het leven is veranderlijk dus verwachten van jezelf dat je niet onderuit gaat, nooit faalt, geen nieuwe dromen krijgt, geen nieuwe dingen probeert,... is gewoon absurd. Een vorm van zelfcompassie is dus zeker op z'n plaats!
Brokken zijn er om gelijmd te worden. Dus laat het jezelf toe te zoeken en te proberen
Zelfcompassie mag echter geen medelijden worden want je bent geen slachtoffer van het leven. Soms voelt het alsof het leven ons overkomt en overspoelt maar jij hebt wel degelijk de teugels in handen. Je hebt het voorrecht in elke situatie te kunnen beslissen hoe je reageert. Dus dat doe je ook. Je maakt keuzes. En ongetwijfeld zal niet alles lopen zoals gepland en zullen er keuzes tussen zitten die leiden tot verdriet en brokstukken. Soms bij jezelf maar soms ook bij anderen. En dat maakt het extra lastig. Want als je ook anderen verdriet doet, is het moeilijk om mild voor jezelf te blijven. Om jezelf te vergeven voor de bokkensprongen die je nam, voor de zijpaden die lonkten of de nieuwsgierigheid die het overnam.
Mildheid voor jezelf, waarbij je jezelf toelaat niet perfect te zijn, is echter nodig. Enkel zo kan je je loskoppelen van sociale en maatschappelijke verwachtingen. En van eigen verwachtingen. Want ja, ook al weet je objectief wel dat het leven niet altijd van een leien dakje loopt, ergens hoop je dat toch voor jezelf. Je doet immers je best om goed te leven. Om een goed mens te zijn, een goede partner, een goede ouder, een goede collega,... Je probeert goed te zijn in "de momenten" van het leven. Je studeert, gaat een relatie aan, trouwt, vindt een job, krijgt een kind,... en dat alles doe je in de overtuiging dat het het juiste pad is. De juiste studie. De liefde van je leven. Het kind waar je altijd van gedroomd hebt.
Als een van die dingen dan misloopt, neemt verdriet de bovenhand. Dat is normaal en dat is oké. Je moet nu eenmaal je lessen leren in het leven.
Brokken zijn er om gelijmd te worden. Dus laat het jezelf toe te zoeken en te proberen. Te stuntelen. Te winnen en soms ook te falen. Neem je beslissingen, bewust en vanuit je gevoel. Soms zullen ze bewonderenswaardig zijn, soms verdrietig, maar dat is het leven. Dat is jouw leven. En jij leeft het voor het eerst. Je doet je best.
Deze column is verschenen op artsenkrant.com.
Comments